Wywiad z Anna Pasikowską i konkurs, do wygrania "Pałac z lusterkami".

„Nie lubię się nudzić tak w trakcie czytania jak i pisania, więc nie ryzykuję i pozostawiam czytelnika w niedosycie.”

 Anna Pasikowska wywiad

Pisarka ukończyła Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Szczecińskiego, jest nauczycielem i filologiem.  Urodziła się w Szczecinie i to tutaj obecnie mieszka. Debiutowała zaledwie 7 lat temu, w roku 2006 powieścią „Rollercoaster”. Drugi tytuł wydany przez autorkę to „Pałac z lusterkami”. Ma trójkę dzieci, które są już dorosłe, niezrealizowane marzenie o tym, by grać na fortepianie, ale jak napisane jest na okładce „Winogron bez pestek”, stukanie w klawiaturę i pisanie aż tak bardzo nie odbiega od kreowania świata muzycznego, od dotykania klawiszy instrumentu. W obydwu dziedzinach można pobudzić wyobraźnię, nie tylko swoją, ale też odbiorców, można przedstawić im w sobie tylko znany sposób to, co się myśli, czuje, o czym chce się powiedzieć, zinterpretować rzeczywistość po swojemu, ukazać to, co ważne i istotne.

Oczywiście standardowo proszę opowiedzieć o swoim debiucie? Skąd pomysł, by zacząć pisać? Czy to marzenie z lat dziecięcych?

Nie, jako dziecko uwielbiałam czytać, tylko czytać. Nie myślałam o pisaniu, ale za to uwielbiałam zmieniać zakończenia bajek, zwłaszcza, kiedy mi się nie podobały. Nie spisywałam tego, układałam te zakończenia w myślach. Potem też tylko czytałam, nawet nie próbowałam pisać, aż do momentu, kiedy moje dzieci poszły do przedszkola. Nagle miałam ciszę, kilka godzin codziennie, więc myślałam, jakby ją wykorzystać. No i przyszło mi do głowy, że skoro tyle książek już przeczytałam, to może sama spróbuję wymyślić fabułę i napisać powieść. Wydawało mi się to bardzo proste, zwłaszcza, że czytając różne powieści też nie zawsze podobało mi się jak postępowali bohaterowie i w trakcie czytania też najchętniej chciałam coś zmieniać. Pomyślałam, że byłoby to niezwykle ekscytujące układać losy postaci literackich według własnego uznania. No i spróbowałam. Piórem na papierze. Jak zaczęłam to tak mnie to pochłonęło, że skończyłam dość szybko. Dziwne to było uczucie, bo w trakcie pisania czułam się tak jak bym czytała cudzy tekst, albo jak gdyby ktoś mi dyktował.

Co zmieniło się w Pani życiu, odkąd stała się Pani pisarką?

Jakoś nie umiem nazywać siebie pisarką. I to wcale nie kokieteria, wolę mówić o sobie autorka powieści. Bo tą jestem na pewno. Pisarz to dla mnie ktoś wielce zasłużony dla historii literatury, kogo zna cały świat albo z powodu wielkiej literatury, którą uprawia lub uprawiał albo z powodu wielkiej ilości sprzedanych egzemplarzy albo z powodu obu tych czynników jednocześnie. A w moim życiu niewiele się zmieniło, tyle, że kiedy zaczynałam dzieci były małe, teraz są już dorosłe. Nie zatracam się w pisaniu, nie potrzebuję jakichś specjalnych do tego warunków, właściwie pisanie zawsze jest obok codzienności. Inaczej się nie da, zresztą nie piszę zbyt często, pomiędzy kolejnymi powieściami potrafię mieć przerwę nawet kilkuletnią.

O czym jest Pani debiutancka powieść? O spełnianiu marzeń, o tym, że wszystko jest możliwe?

Moją debiutancką powieścią był Rollercoaster. Ale pierwszą, którą napisałam były wydane ostatnio Winogrona bez pestek. Tak, Rollercoaster jest o… nie, nie o spełnianiu marzeń, a właśnie raczej o tym, że wszystko w życiu jest możliwe. Nawet to, o czym nie próbowaliśmy marzyć, o czym nawet nie mieliśmy śmiałości myśleć. Tak w sferze zawodowej jak i uczuciowej. Nawet gdzieś tam w tekście jest taki fragment, w którym bohaterka w pewnym momencie uświadamia sobie, że ona, w ferworze codziennych obowiązków nigdy nie marzyła, bo nie miała na to czasu.

A „Pałac z lusterkami”? Czy naprawdę jedna niezbyt mądra decyzja może zmienić ludzkie życie?

Poprawię, niezbyt rozsądna decyzja, a to różnica. Tak, pokazałam to właśnie w Pałacu z lusterkami. Są takie momenty w życiu, i to nie tylko bohaterów literackich, w których jesteśmy tak zdesperowani, iż podejmujemy decyzje, które w innych okolicznościach nie zostałyby podjęte.  Spotykamy kogoś, albo znajdujemy się gdzieś, to przeważnie jest przypadek, a wystarczyłoby wsiąść do innego pociągu o innej godzinie i wszystko potoczyłoby się inaczej. Tu akurat mowa o wspomnianej powieści, ale czy w życiu nie jest podobnie? Nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego jak bardzo zmieniliśmy swoje życie albo swoich bliskich wychodząc z domu na przykład o godzinę później, albo wykonując telefon do właściwej osoby. Nieprzypadkowo wspominam o tym telefonie, taki właśnie zmienił życie mojego najstarszego syna. Gdyby nie konsultacja z odpowiednim lekarzem i moja determinacja, uwierzyłabym, że nie może zostać pilotem wojskowym.

„Winogrona bez pestek” to opowieść o kobiecie posiadającej wady, nie tylko zalety, prawdziwej z krwi i kości, mającej chwile słabości, zapomnienia, to postać jak najbardziej rzeczywista. Czy opierała się Pani na kimś realnym, tworząc tę bohaterkę?

Cieszę się, że Pani tak ją odebrała, bo czasami spotykam się z opinią, że moje postacie są papierowe. Otóż nie, nie są. Staram się, żeby były mimo wszystko prawdziwe, pomimo że fikcyjne. Nie opierałam się na kimś realnym, może trochę myślałam o sobie, ona ma wiele moich cech, jako kobiety, ale to nie jestem ja sprzed lat. Owszem, mieszkałam w Kanadzie, ale historia opowiedziana przeze mnie jest całkowicie wymyślona, a bohaterka jest wytworem mojej wyobraźni. Pewne elementy świata przedstawionego są prawdziwe, prawdziwe są opisy miejsc, emocje towarzyszące Magdalenie, kiedy znalazła się w obcym kraju, fabuła jest fikcją.

Uważam bowiem, iż autor powinien przede wszystkim operować wyobraźnią, wprowadzając jedynie jakieś tam elementy ze swojego życia, a i to nie za wiele. Na autobiografię zawsze jest czas.

Czy powstanie kontynuacja tej powieści?

Jak wspomniałam, tę powieść napisałam dawno temu, potem popełniłam trzy kolejne. Więc chociażby z tego względu jest to niemożliwe. Mam taką zasadę, kończę powieść i nigdy nie piszę ciągów dalszych. Wolę zacząć coś nowego, choć przyznam, że po pierwszej miałam chęć, żeby ją kontynuować. Ale na szczęście moje myśli szybko zajął nowy pomysł i tak już zostało. Poza tym nie mam gwarancji, że kolejna część będzie równie ciekawa jak pierwsza, kiedy się coś za bardzo rozciąga to może stać się nudne, przede wszystkim dla autora. A ponieważ ja nie lubię się nudzić tak w trakcie czytania jak i pisania, więc nie ryzykuję i pozostawiam czytelnika w niedosycie. Wolę żeby sięgnął po moją kolejną książkę.

Czy lubi Pani stworzone przez siebie postaci? Którą szczególnie?

Nie lubię takich pytań, ja nie wiem czy autor powinien lubić swoich bohaterów, on ich tworzy po to, żeby napisać ciekawą historię. Mają pasować do całości fabuły, powinni wzbudzać emocje u czytelnika, bohatera kreuje się na potrzeby akurat tej konkretnej historii. Niektórych wymyślam w trakcie pisania nic wcześniej nie planując. Tak było właśnie z Heleną z Pałacu z lusterkami, ekscentryczną osiemdziesięciolatką, którą czytelnicy pokochali chyba najbardziej, pomimo iż jest postacią drugoplanową. Zupełnie się tego nie spodziewałam. Więc nie zastanawiam się czy lubię moich bohaterów, oni po prostu są, są mi bliscy, czasami o nich myślę, wracam czytając od czasu do czasu swoje powieści, wcale się przy tym nie nudząc. Może odpowiem inaczej: ja lubię swoje opowieści w całości. A szczególnie bliska jest mi Honorata również z Pałacu z lusterkami, może dlatego, że jest w niej najmniej mnie. A właściwie w ogóle.

Czy w Pani głowie są już pomysły na kolejne książki?

Tak, jak wspomniałam trzy miesiące temu ukończyłam powieść, nie jest jeszcze opublikowana, ale już od dłuższego czasu myślę o kolejnej, muszę się do niej tym razem przygotować czytając losy i pamiętniki carycy Katarzyny drugiej. Pomysł podsunął mi kiedyś pewien dziennikarz radiowy w trakcie wywiadu, a ponieważ caryca urodziła się w moim mieście, to właściwie już wymyśliłam historię.

Jaka literaturę Pani preferuje, który tytuł należy do Pani ulubionych?

Lubię literaturę, przy której się nie nudzę. A ponieważ dawno mam za sobą czas, kiedy czytałam z obowiązku, więc od lat czytam to, co sprawia mi przyjemność. Co jakiś czas odkrywam nowego autora. Lubię jak mnie porwie swoją innością. I nieistotne, czy to powieść obyczajowa, romans, sensacja czy fantastyka. Jak czytam to mam mieć wypieki na twarzy, nie mogąc się oderwać. Najwięcej czytam literatury obyczajowej, ale najbardziej lubię, kiedy porwie mnie autor gatunku, który zazwyczaj omijam szerokim łukiem. Tak było w przypadku Dana Browna i dwóch powieści Krzysztofa Kotowskiego. A moja ulubiona to Anna Karenina, choć jak czytałam ostatnio po dłuższej przerwie, któryś raz z kolei to trochę mi się dłużyło. Inną moją ulubioną jest trylogia Stanisławy Fleszarowej Muskat Pozwólcie nam krzyczeć, Przerwa na życie, Wizyta. Inne moje autorki to Daniele Steel, Judith Krantz, ostatnio Santa Montefiore.

Czy myślała Pani kiedyś, by napisać książkę dla dzieci, czy woli Pani pisać tylko dla dorosłego odbiorcy?

Nie, nie myślałam. I nie zastanawiałam się, dlaczego. Piszę dla dorosłych i niech tak pozostanie.

Czy lubi Pani kontakt z czytelnikiem? Słucha Pani uwag, myśli o tym, jak książka zostanie odebrana?

Czytelnik jest najważniejszy, teraz to wiem, ale kiedy zaczynałam pisać w ogóle nie myślałam o czytelnikach. Uważałam, że książka ma się podobać mnie, bo pisałam tak, jak sama lubię czytać. A skoro podoba się mnie to chyba powinna spodobać się innym. I okazuje się, że mój tok myślenia był prawidłowy, bo dostaję naprawdę wiele pozytywnych opinii i pytań o kolejne powieści. Największą radością dla autora jest, kiedy czytelnik po przeczytaniu pierwszej jego powieści zaraz szuka następnej, tego życzę wszystkim piszącym, póki co, mnie się to udaje. Kontakt z czytelnikami lubię, i bezpośredni, i wirtualny, z niektórymi jestem nawet zaprzyjaźniona.

Jaka prywatnie jest Anna Pasikowska, jako mama?

Trudne pytanie. Podobno sprawiam wrażenie osoby niedostępnej, poważnej, surowej. Tak naprawdę jestem pogodna, bardzo przyjacielsko nastawiona do ludzi, raczej im ufam niż nie. Krótko mówiąc jestem zupełnie niekłopotliwa, lubię słuchać, pomagać, jeśli mogę, i bardziej dawać niż brać. A jako matka? Musiałabym spytać dzieci, ale czy one umiałyby odpowiedzieć? Przede wszystkim jestem konsekwentna, nic im nie narzucam, dokonują własnych wyborów, radzą się mnie, rozmawiają, więc chyba jest dobrze. Nie mam z dziećmi kłopotów wychowawczych, żyjemy w zgodzie, można nawet rzec bezkonfliktowo.

O czym Pani marzy?

O ciszy, żeby pojechać zupełnie samej gdzieś na miesiąc i nie gotować obiadów, nie robić zakupów, nie myśleć o codzienności. Albo już całkiem puszczając wodze fantazji przenieść się w czasy przełomu XIX/XX wieku i pomieszkać w bajkowym pałacu, nosić piękne długie suknie, przechadzać się po parku z parasolką w towarzystwie zakochanego po uszy mężczyzny deklamującego wiersze napisane specjalnie dla mnie, w otoczeniu księżycowej poświaty.  Ależ mnie poniosło J Ale tak właśnie rodzą się moje pomysły na fabuły, spontanicznie, i znowu w trakcie wywiadu J

Dziękuję za rozmowę.

Również dziękuję.

KONKURS

Zabawę zaczynamy dzisiaj, 7 października, potrwa do 14 października, do godziny 24:00. Do wygrania będzie "Pałac z lusterkami" z autografem autorki! Wystarczy odpowiedzieć na pytanie:  Czego szukasz w literaturze? Pod tym postem, nie zapomnijcie zostawić również adresu e-mail. Trzymam kciuki i życzę powodzenia! 

Tutaj: http://asymaka.blogspot.com/2013/07/winogrona-bez-pestek-anna-pasikowska.html  moja recenzja "Winogron bez pestek".