Luiza Dobrzyńska wywiad i konkurs

Luiza Dobrzyńska wywiad i konkurs

Luiza Dobrzyńska ma niebanalne zainteresowania, ponieważ uwielbia Star Trek i koty! Od kwietnia 2005 roku prowadzi blog: http://outsidelando7.blog.onet.pl/ ,  a pisaniem w ogóle zajmuje się od dwunastego roku życia. Ma na swoim koncie już kilka tytułów, między innymi: „Dzieci Planety Ziemia”, „Jesteś na to zbyt młoda”, „Duszę”. Pracuje w szpitalu dziecięcym. Zapraszam na rozmowę z autorką inną niż wszystkie, z którymi wcześniej rozmawiałam. A dlaczego inną? Przekonacie się za moment…

Zacznę od pytania, które nurtuje mnie najbardziej. Zaczęła Pani pisać w wieku dwunastu lat. Co to była za książka, o czym opowiadała? Czy dała ją Pani komuś do przeczytania?

Właściwie powieść, którą wtedy napisałam, trudno nazwać „moją książką”. Było to coś, co dziś określa się nazwą fanfiction, jakby książkowa wersja przygód młodego rycerza-partyzanta z czasów wojny stuletniej. Nazywano go Thierry la Fronde, od rzymskiej procy, którą władał z wielką zręcznością. Puszczano wtedy w programie „Ekran z bratkiem” serial o jego przygodach. To, co pisałam, czytały moje koleżanki i zazwyczaj chichotały po kątach. Nie miałam jeszcze wyrobionej ręki.

Skąd pasja związana ze Star Trek? Ktoś nią Panią zaraził, czy sama odkryła Pani, że to fascynująca seria?

 „Star Trek”, jak wiedzą nie tylko jego entuzjaści, to nie jeden serial, a sześć różniących się od siebie bohaterami i miejscem akcji serii filmowych, dwanaście filmów kinowych i rozległa literatura. Dla mnie jednak zetknięcie z tym uniwersum było początkowo migawkowe. Podczas testów telewizji kablowej PORION, jednej z pierwszych warszawskich sieci, pojawiały się i znikały różne kanały, głównie obcojęzyczne. Na jednym z nich zobaczyłam fragment któregoś odcinka oryginalnej serii Star Treka, z 1966 roku. Ponieważ klimat lat 60'tych w telewizji zawsze miał dla mnie magnetyczny urok, ten drobny wycinek dosłownie chwycił mnie za serce. Gdy później telewizja polska zaczęła emitować serię Star Trek Następne Pokolenie, czułam się zawiedziona, ale mimo to zaczęłam ją oglądać i w końcu polubiłam. Jednak dopiero gdy ujrzałam wreszcie serię oryginalną, stałam się nie tyle sympatyczką, co entuzjastką uniwersum. Moja pamięć nie kłamała – właśnie ta seria była dla mnie najlepsza, mimo kartonowych dekoracji i potworów z gumy. Oczywiście inne też bardzo cenię i chętnie oglądam. Uczestniczę też w pracach polskiego stowarzyszenia TrekSfera, szczególnie gdy organizujemy doroczny konwent.

Chciałabym zapytać również o Pani pracę. Czy ciężko jest przyglądać się cierpieniu dzieci, czy znalazła Pani jakiś sposób na uodpornienie się? Trzeba być silnym psychicznie, by podołać takiej pracy moim zdaniem…

Pracowałam w szpitalu zakaźnym, więc z wieloma problemami nie miałam do czynienia. Jednak rzeczywiście widziałam bardzo dużo. Na pewno nie jest to łatwe. Chyba najtrudniej znieść poczucie bezradności, bo przecież nie każdemu dziecku udaje się pomóc. W trakcie pierwszego roku pracy ostatecznie porzuciłam pomysł podjęcia studiów medycznych. Było to wtedy, gdy przypadkiem usłyszałam, jak doktor Zawadzka, niemłoda i doświadczona lekarka, prosi ordynatorkę oddziału, żeby to ona powiadomiła rodziców pacjentki, że ich córeczka nigdy się nie obudzi. Sama nie umiała im tego powiedzieć. Znałam tę dziewczynkę, robiłam jej badania. Była śliczną, słodką dziewięciolatką o czarnych kędziorkach. Pokonało ją różyczkowe zapalenie mózgu, a lekarzom nie udało się powstrzymać rozwoju choroby. Jak widać, nie można się na to uodpornić, to zawsze boli tak samo i zawsze pozostają wątpliwości: a może jednak można było zrobić coś więcej? Uznałam, ze nie umiałabym tego znieść. To prawda że cierpienie dzieci to coś, z czym nie można się pogodzić. Jednak widziałam nie tylko śmierć i kalectwo, często spowodowane chorobami, którym można było zapobiec przez podanie szczepionki w odpowiednim czasie. Widziałam też wyzdrowienia, które rzucają na kolana nie tylko ludzi religijnych. Widywałam maleństwa skazane na śmierć, już opłakiwane, których ciałka zaczynały nagle walczyć i ostatecznie zwyciężały. To też jest coś, co nigdy człowiekowi nie spowszednieje.

Kocha Pani zwierzęta, szczególnie koty, tu pozwolę sobie zacytować Pani słowa:

„za to, że są zwierzętami, a nie ludźmi i nie mogę ścierpieć, gdy dzieje się im krzywda.”

Proszę wytłumaczyć nam, dlaczego tak Pani uważa?

Zwierzęta po prostu nie mają typowych ludzkich wad. Nie odróżniają pojęć dobra i zła w tym sensie, w jakim jest to dane ludziom. Są szczere i prostolinijne, a jeśli nawet zrobią coś w naszym pojęciu „złego”, nie można ich za to winić. Ich spojrzenie zawsze jest czyste i szczere. Jeśli kochają, to bezwarunkowo – nie obchodzi ich, czy człowiek którego obdarzają uczuciem jest garbaty, kulawy, brzydki, a może brudas , przewlekle chory na coś paskudnego czy życiowy nieudacznik.  Obojętne im też gdy wygląda jak model, świetnie zarabia i wszyscy się z nim liczą. Nie obchodzą ich wady ani zalety ludzkiego przyjaciela, po prostu go kochają. To niezwykle piękne. Smutne, że tak wielu ludzi nie umie tego docenić.

Niestety jeszcze nie miałam przyjemności czytać Pani książek. Proszę opowiedzieć nam w kilku słowach, o czym są Pani powieści, o czym Pani najchętniej pisze?

Najchętniej piszę książki z dziedziny SF i fantasy, choć zdarzyło mi się „popełnić” zupełnie zwyczajny kryminał. Próbuję teraz znaleźć dla niego wydawcę. Zwykle korzystam z usług firmy wydawniczej, która pobiera opłatę za swe usługi, ale nie tracę nadziei, że kiedyś jakieś tradycyjne wydawnictwo zechce dać mi szansę. Interesuje mnie przyszłość ludzkości, to do czego doprowadzi rozwój technologiczny, unikam jednak opisywania katastrof. Wolę tworzyć opowieści o odbudowie ludzkości i jej ewolucji niż o zagładzie.

Co daje Pani prowadzenie bloga, od ponad 9 lat? Nigdy nie miewała Pani chwil zwątpienia, nie myślała, że lepiej dać sobie z tym wszystkim spokój? Sama prowadzę blogi od blisko 6 lat i wiem z własnego doświadczenia, że nie zawsze jest to łatwe i przyjemne zajęcie. Zdarzają się przecież osoby, które chcą blogerowi dopiec, zdenerwować go, wyprowadzić z równowagi. Czy i Pani spotkała się kiedykolwiek z krytyką?

Kiedyś bardzo przeżywałam każdy krytyczny komentarz, ale z biegiem czasu nauczyłam się je ignorować. Stosuję zasadę francuskiego poety Boileau:

Gdy krytyk na me pisma żółć piórem wyleje
ma li słuszność? Korzystam. Błądzi? To się śmieję.
Myślę, że najlepiej jest właśnie tak do tego podchodzić. To, co zamieszczam na blogu, to moje własne przemyślenia. Niekoniecznie muszą być słuszne, ale są moje. Nie zamierzam zmieniać poglądów po to, by się do kogoś dopasować, albo żeby podlizywać się jakiemuś konkretnemu środowisku.

Jak długo tworzy Pani powieść? Od czego zaczyna się kreacja głównego bohatera? Czy wzoruje Pani swoje postaci na rzeczywistych osobach, czy raczej woli Pani czerpać garściami z własnej wyobraźni?

Zwykle piszę powieść przez około pół roku. Potem musi się „odleżeć” i robię staranną korektę. Powtarzam tę czynność kilka razy. Postacie zazwyczaj tworzę od podstaw, choć od czasu do czasu wzoruję je też na znajomych – tak dla zabawy. Staram się jedynie, by odbyło się to bez złośliwości, bo „mszczenie się piórem” , gdy ktoś ci dokuczy, to jednak niezbyt finezyjne zagranie.

Co Pani myśli o polskiej literaturze, tej aktualnie wydawanej? Czy trzeba mieć szczęście, by stać się popularnym pisarzem, uwielbianym przez tłumy czytelników? Czy sam talent wystarczy?

Sam talent to podstawa, ale też dopiero pierwszy krok. Bestsellera się nie pisze, bestseller się produkuje. Minęły już czasy, gdy czytelnicy sami wybierali to, co im odpowiada. Dziś ulegają wszechobecnej reklamie, świadomie lub podświadomie. A reklama kosztuje. Stąd wniosek, ze trzeba mieć albo bardzo dużo szczęścia, albo mocne „zaplecze”, by jakieś tradycyjne wydawnictwo zdecydowało się spośród tłumu debiutantów wypromować akurat ciebie. A szkoda. Znam wiele książek wydawanych w kilku setkach egzemplarzy, na koszt autora, które są znacznie ciekawsze i bardziej wartościowe niż to, co czasem dostaję z tradycyjnych wydawnictw do recenzji. Fantastycznym piórem odznacza się na przykład Halina Bajorska („Ludzie nocy”), właściwie nieznana szerszemu gronu czytelników. Znakomita jest Grażyna Kamyszek („Zobaczyć iskry”) czy Pola Pane („Arisjański fiolet”). Świetnie pisze  Halina Kowalczyk („Dom pod jemiołą”, „Dwie Anny”) - niestety jej książkom szkodzi brak rzetelnej korekty, odstraszający czytelników. No i jest jeszcze Marta Grzebuła, świetna, wrażliwa autorka, która naprawdę zasługuje na miejsce wśród oficjalnie wydawanych pisarek. Mogłabym wymienić drugie tyle, ale nie mogę tutaj zamieszczać całej listy.  Mogę z ręką na sercu powiedzieć, że te panie nie przyniosłyby strat tradycyjnemu wydawnictwu – tylko, że żadne nie dało im szansy. Żeby być fair powiem jednak, że i wydawana tradycyjnie polska literatura nie jest wcale gorsza od zachodniej – na przykład Andrzej Sapkowski czy Ewa Białołęcka. A z nowych absolutnie rewelacyjny Michał Gołkowski, żeby wymienić tylko jego. Po prostu przywykliśmy uważać, że co polskie to z samego  założenia jest gorsze niż „zachodnie”. To bardzo złe podejście i powinno się jak najszybciej zmienić.

Czy pisze Pani coś nowego? A może niebawem pojawi się kolejna Pani książka na półkach księgarń? Proszę uchylić rąbka tajemnicy…

Na jesieni ukaże się drugi tom mego cyklu „Wiedźma z Podhala”. Pierwszy tom nosił tytuł „Jesteś na to zbyt młoda”, drugi będzie się nazywał „Nie jestem już dzieckiem!” To lekkie fantasy dla młodzieży. Ukończyłam też nową książkę science-fiction, i póki co próbuję się z nią przebić do jakiegoś tradycyjnego wydawnictwa. Piszę też całkiem nową  powieść, której scenerią jest dziewiętnastowieczna Szkocja, no ale na razie lepiej o niej za dużo nie mówić. Nigdy nie wiadomo, czy się uda.

Czy często spotyka się Pani z określeniem, że osoba, która wydaje swoje książki z tak zwanym „współfinansowaniem” nie zasługuje na miano pisarza? Szczerze mówiąc po raz pierwszy przeprowadzam wywiad z autorką, której publikacje ukazują się w ten sposób, ale nie będzie to moja ostatnia tego typu rozmowa. Mam już plany na kilka kolejnych.

„Pisarz jest pisarzem dlatego, bo pisze. Bynajmniej nie dlatego, że ma legitymację.”

To słowa Michaiła Bułhakowa, jednego z mych ulubionych autorów. Staram się patrzeć na sprawy w ten właśnie sposób. A korzystanie z usług firmy wydawniczej... Trudno mi się do tego ustosunkować w sposób obiektywny. Słyszałam się nieraz konkretne, rzeczowe argumenty przeciw takiej formie wydawniczej i nie mogę nie uznać ich logiki. Zdarzało mi się jednak  spotkać z prawdziwie wrednym atakiem ze strony „prawdziwych pisarzy” i to coś czego nie rozumiem. Uważam, ze gnojenie kogoś  tylko dlatego, że ma zbyt małe przebicie i decyduje się na wydanie własnym kosztem, jest po prostu piekielnie płaskie i nie ma nic wspólnego z kulturą. Nawet jeśli  ten ktoś tylko uważa się za autora godnego drukowania, to co z tego? Przecież tym bardziej nie zagraża żadnemu z „wielkich”.
Andrzej Pilipiuk napisał na forum Weryfikatorium, że – cytuję -
 „zawsze będzie  więcej ludzi którzy napiszą kilka książek i znikną zapomniani, niż takich którzy drapią się na Parnas i stamtąd będą wrzeszczeć że nadupcyli całemu światu.”
Wzajemne podgryzanie jest tu wysoce niesmaczne. A o wartości publikacji najpełniej wypowiedzą się dopiero przyszłe pokolenia i proszę mi wierzyć, będzie im obojętne, czy autor płacił za wydanie, czy też jemu płacili.

O czym Pani marzy?

Oczywiście o tym, by znaleźć tradycyjnego wydawcę. Nie to, żebym nie była zadowolona z wydawnictwa Białe Pióro, przeciwnie, uważam że jest świetne. Po prostu wolałabym nie płacić za wydawanie moich książek i móc liczyć na wyższe nakłady. Inne moje marzenia niestety są całkowicie nierealne – na przykład, by moja mama nagle została w cudowny sposób uzdrowiona. Albo żeby w Polsce nareszcie było w miarę normalnie.

Czy wierzy Pani w prawdziwą przyjaźń? Taką na dobre i na złe?

Inna chyba nie jest warta zachodu! Fałszywych przyjaźni jest bardzo wiele, prawdziwego przyjaciela można mieć jednego, ewentualnie dwóch lub co najwyżej trzech. Inni to najwyżej życzliwi znajomi. I lepiej nie spodziewać się po nich zbyt wiele.

Jaka literaturę Pani preferuje?

Nie mam czegoś, co można by nazwać ulubionym gatunkiem. Wystarczy, żeby książka była dobra i na pewno przeczytam ją z przyjemnością.

Dziękuję za rozmowę.

Konkurs:

Zabawa zaczyna się dzisiaj, 21 lipca i potrwa do 28 lipca do godziny 24:00. 

Fundatorem nagrody, a do wygrania jest egzemplarz książki Luizy Dobrzyńskiej, jest Autorka. 

Organizatorem konkursu jestem ja. 

Wystarczy pod tym postem udzielić odpowiedzi na pytanie zadane przez Autorkę: Wolisz e-booki czy tradycyjne, papierowe wydanie książki? Nie zapomnijcie podać adresu e-mail, bym mogła skontaktować się ze zwycięzcą konkursu. 

Dziękuję z góry za udostępnianie informacji o zabawie, polubienia, obserwowanie mojego bloga i FP: https://www.facebook.com/pisaninkaasymaka?ref=br_rs